Pasze są objęte szczegółowymi regulacjami w zakresie tego, jakich substancji oraz składników można używać do ich produkcji. Niniejszy komentarz omawia podstawowe aspekty ich stosowania w zakresie: materiałów paszowych, dodatków paszowych oraz katalogu substancji i składników, które w ogóle nie mogą być w paszach.
1. Podstawowe wymogi stosowania składników i substancji dozwolonych w paszach
Podstawowe wymogi w zakresie bezpieczeństwa pasz określone są w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającym ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującym Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającym procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności. Zgodnie z art. 15 ust. 1 oraz 2 tego aktu nie można wprowadzać do obrotu paszy, która jest niebezpieczna. Pasza nie można wprowadzać do obrotu, przez co należy rozumieć sytuację, gdy pasza ma negatywne skutki dla zdrowia ludzi lub zwierząt lub powoduje, iż spożywanie żywności uzyskanej ze zwierząt hodowlanych jest niebezpieczne dla ludzi.
Szczegółowe warunki wprowadzania pasz do obrotu zostały doprecyzowane w art. 4 ust. 1 i 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie wprowadzania na rynek i stosowania pasz, zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady i uchylającym dyrektywę Rady 79/373/EWG, dyrektywę Komisji 80/511/EWG, dyrektywy Rady 82/471/EWG, 83/228/EWG, 93/74/EWG, 93/113/WE i 96/25/WE oraz decyzję Komisji 2004/217/WE (dalej: rozporządzenie 767/2009), zgodnie z którym można je wprowadzać, gdy:
- są bezpieczne;
- nie wywierają bezpośredniego negatywnego wpływu na środowisko lub dobrostan zwierząt;
- są zdrowa, w niezmienionym stanie, bez zafałszowań, przydatne do określonego celu i o właściwej jakości handlowej;
- są opatrzone etykietą, zapakowane i prezentowane zgodnie z odpowiednimi przepisami.
Zatem do pasz można stosować takie składniki i substancje, które nie będą naruszały bezpieczeństwa paszy oraz pozostałych stawianych dla niej wymogów.
Dwoma podstawowymi składnikami pasz mogą być materiały paszowe oraz dodatki paszowe. Poniżej opisane są podstawowe zasady ich stosowania, zgodnie ze szczegółowymi regulacjami.
2. Materiały paszowe
Materiały paszowe zostały zdefiniowane jako produkty pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, których zasadniczym celem jest zaspokajanie potrzeb żywieniowych zwierząt, w stanie naturalnym, świeże lub konserwowane, oraz produkty pozyskane z ich przetwórstwa przemysłowego, a także substancje organiczne i nieorganiczne zawierające dodatki paszowe lub ich niezawierające, przeznaczone do doustnego karmienia zwierząt jako takie albo po przetworzeniu, albo stosowane do przygotowywania mieszanek paszowych lub jako nośniki w premiksach (art. 3 ust. 2 lit. g rozporządzenia 767/2009).
Do używania w paszach można stosować przede wszystkim te materiały paszowe, które zostały wpisane do Katalogu materiałów paszowych przyjętego na podstawie art. 24 rozporządzenia 767/2009. Przede wszystkim Katalog ten określa:
- nazwę;
- numer identyfikacyjny; oraz
- opis materiału paszowego, włącznie z informacjami dotyczącymi procesu wytwarzania, w stosownych przypadkach.
Gdy dany materiał paszowy spełnia wymogi określone Katalogu, to można do stosować do użytku paszowego.
Katalog materiałów paszowych jest zamieszony w załączniku rozporządzenia 68/2013.
Jednak nie wszystkie potencjalne materiały paszowe znajdziemy w powyższym Katalogu. W przypadku materiału paszowego w nim niewymienionego przed jego pierwszym wprowadzeniem do obrotu – zgodnie z art. 24 ust. 6 rozporządzenia 767/2009 – należy zgłosić taki materiał do rejestru prowadzonego przez przedstawicieli europejskich sektorów przedsiębiorstw paszowych. Tym rejestrem jest Feed Material Register, który można znaleźć na stronie: https://feedmaterialsregister.eu/. Obecnie w tym rejestrze zamieszczonych jest ponad 4600 zgłoszonych materiałów.
3. Dodatki paszowe
4. Różnice między materiałem paszowym a dodatkiem paszowym
5. Składniki i substancje zakazane w paszach
6. Podsumowanie
Dalsza część komentarza autorstwa Patryka Kalinowskiego ukazała się w systemie LEX wydawnictwa Wolters Kluwer. Subskrybenci usługi mogą się z nim zapoznać TUTAJ.